Antalya Side Müzesi: Manavgat'ın Antik Hamam Müzesi

Side Müzesi: Antik Hamamda Yaşayan Tarih

Antalya'nın Manavgat ilçesine bağlı Side'de, deniz kenarında eşsiz bir müze deneyimi sizi bekliyor. Side Müzesi, Türkiye'de bir köyde açılan ilk müze olma ünvanını taşıyor ve MS 2. yüzyılda inşa edilmiş Agora Hamamı'nın içinde yer alarak gerçek anlamda "müze içinde müze" deneyimi sunuyor.

Antik Hamamın Büyülü Atmosferi

Müzeyi özel kılan en önemli özellik, Roma döneminden kalma orijinal hamam yapısında kurulu olması. 26.20 x 41.50 metre ölçülerindeki dikdörtgen planlı hamam kompleksi, soğukluk (Frigidarium), terleme (Sudatorium), iki ılıklık (Tepidarium) ve sıcaklık (Caldarium) olmak üzere beş farklı salondan oluşuyor. 1959-1961 yılları arasında Yüksek Mimar Ragıp ve Selma Devrez tarafından restore edilen bu antik yapı, günümüzde kapalı sergi alanları olarak kullanılıyor.

Eşsiz Koleksiyon ve Sanat Eserleri

Müzenin koleksiyonu büyük ölçüde 1946-1966 yılları arasında Ord. Prof. Dr. Arif Müfid Mansel başkanlığında yürütülen Side kazılarından çıkan eserlerden oluşuyor. Tanrı ve tanrıça heykelleri, büstler, torsolar arasında özellikle Hermes Heykeli ve Eroslu lahitler dikkat çekiyor. Deniz Thiasos'u temasının işlendiği frizler ve Aphrodite'in doğum sahnesini betimleyen kabartmalı mimari parçalar, antik dönemin sanat anlayışını gözler önüne seriyor.

Müzenin en değerli koleksiyonlarından biri de Side'nin kendine özgü yazı sistemi olan Sidece yazıtlar. Luvi dil grubuna giren bu özgün yazıtlar, Grekçe yazıtlarla birlikte ilk kez bir arada sergileniyor. Side'nin ticari geçmişine ışık tutan terazi, ağırlık ve kantarlar ile antik kumbara içindeki 405 adet sikke, kentin "nar" anlamına gelen adının altında yatan zengin ticaret tarihini anlatıyor.

Bahçede Açık Hava Sergisi

Müze binasının arkasında deniz surlarına kadar uzanan 33 x 50 metrelik avlu, antik dönemde palaestra (jimnastik salonu) olarak kullanılıyordu. Bugün bu alan açık hava sergisi olarak hizmet veriyor ve mermer parçalarıyla kaplı zemin üzerinde lahitler, kabartmalı lahitler, ostotekler, mezar stelleri ve bir zeytinyağı işliği sergileniyor. Bahçede gezinti bitince bankta dinlenirken Akdeniz'in muhteşem manzarasının tadını çıkarabilirsiniz.

Ziyaret Deneyimi ve Öneriler

Side Antik Kenti'nin tam kalbinde, tiyatro binasından önce yer alan müze, her gün 08:30-17:30 saatleri arasında ziyarete açık. T.C. vatandaşları için MüzeKart geçerli ve gişe kapanış saati 17:00. Müze küçük ama iyi düzenlenmiş ve temiz bir yapıya sahip.

Side Müzesi'ni ziyaret ederken, Side Antik Kenti'nin diğer önemli noktalarını da mutlaka görün: Tiyatro, 9 gözlü çeşme, Apollon Tapınağı ve Agora. Müzeden Side Antik Kenti haritası isteyebilir, böylece gezinizi daha verimli planlayabilirsiniz. 2024 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın "Geleceğe Miras" projesi kapsamında kapsamlı yenileme geçiren müze, modern sunum teknikleriyle antik eserleri buluşturuyor.

Tarihsel Derinlik

MÖ 8. yüzyıldan günümüze uzanan Side'nin tarihi, müzede sergilenen pişmiş toprak figürinler ve mozaiklerle canlanıyor. Kent, Lidya, Pers ve Büyük İskender yönetiminden geçerek Roma döneminde altın çağını yaşamış. MÖ 78'de Romalı Konsül Publius Servilius'un korsan temizliği sonrası Pamfilya'nın başkenti olan Side, MS 7. yüzyıldan itibaren Arap akınları ve Haçlı Seferleri nedeniyle zayıflayarak 12. yüzyılda tamamen terk edilmiş.

Bugün Anadolu'daki bin civarında antik kent arasında ilk beşe giren Side, yaşayan bir tarih olarak ziyaretçilerini büyülüyor. Manavgat ilçe merkezine sadece 8 km uzaklıktaki bu yarımadada, bronz, mermer, pişmiş toprak, cam, kemik, taş ve metal buluntulardan oluşan zengin koleksiyon, Side'nin kültür ve ticaret merkezi kimliğini gözler önüne seriyor.