Mersin Mamure Kalesi: Anamur'un Akdeniz'e Uzanan Tarihi Hazinesi Rehberi

Merhaba arkadaşlar! Ben Mehmet Yılmaz, yıllardır Türkiye'nin dört bir yanında rehberlik yapıyorum. Bugün sizleri Mersin'in Anamur ilçesindeki Bozdoğan Mahallesi'nde bulunan ve beni her ziyarette büyüleyen Mamure Kalesi'yle tanıştırmak istiyorum. Bu muhteşem yapı, rehberlik kariyerim boyunca gördüğüm en etkileyici Orta Çağ kalelerinden biri.

Mamure Kalesi Nerede ve Nasıl Ulaşılır?

Mamure Kalesi, Mersin'in Anamur ilçesi Bozdoğan Mahallesi'nde, tam Akdeniz kıyısında yer alıyor. Rehberlik yaptığım yıllarda gördüm ki, kalenin konumu gerçekten de stratejik bir seçim. Kayalık ve düzlük alanlar üzerine kurulmuş olan kalenin güney kısmı denizle doğrudan temas halinde. Bu durum, kaleye yaklaştığınızda size unutulmaz bir manzara sunuyor.

Kaleye geldiğinizde ilk dikkatinizi çekecek şey, etrafını çevreleyen 10 metre genişliğindeki savunma hendeği olacak. Ne yazık ki hendekten kaleye geçiş sağlayan köprü günümüze ulaşmamış, ancak bu durum kalenin tarihsel atmosferini hiç bozmıyor.

Kalenin Benzersiz Mimarisi

Rehberlik deneyimlerimde gördüm ki, Mamure Kalesi'nin üç bölümlü planı ziyaretçileri her zaman şaşırtıyor. Doğuda iç avlu, batıda dış kale ve güneyde kayalıklar üzerine kurulu iç kale olmak üzere üç ana bölümden oluşuyor. Bu planlama, savunma açısından son derece akıllıca düşünülmüş.

Kaleyi gezerken 39 kulesini sayabilirsiniz - bu gerçekten de etkileyici bir rakam! Ayrıca su sarnıçları, cami, çeşme ve hamam gibi yapılar da bulunuyor. Gruplara rehberlik yaparken hep vurguladığım nokta şu: kale duvarlarının çift katlı olması ve galerilerle birbirine bağlanması. Burçlara ve seyirdim yerlerine merdivenlerle ulaşabiliyorsunuz, bu da keşif ruhunuzu harekete geçirecek.

Görülmesi Gereken Ana Yapılar

Savunma sisteminin ana unsurları olan Baş kule, köşe burcu ve Fener Kulesi mutlaka görülmeli. Dış kalede merkezi planlı, tek kubbeli cami ile depolar ve askeri yapılar yer alıyor. Giriş kapısı özellikle dikkat çekici - dört köşe planlı iki kule arasında yer alıyor ve altı satırlık Arapça kitabe taşıyor.

Kale içindeki cami, klasik Osmanlı mimarisinin niteliklerini taşıyor ve üç bölümlü ahşap son cemaat yeriyle tek kubbeli. İç kale ise üç savunma katmanına sahip ve surlarda sivri kemerli nişler bulunuyor.

Yapım Malzemesi ve Sanat Eserleri

Rehberlik yaptığım yıllarda fark ettiğim önemli detaylardan biri, ana yapıda büyük kesme taşlar ve Horasan harcının kullanılmış olması. Kapı kemerleri ve duvar köşelerinde kesme taş, geç dönem onarımlarında ise tuğla kullanılmış. Hamam ve sarnıçlarda moloz taş ile mozaik taban döşemeleri görüyorsunuz.

Giriş kapısındaki altı satırlık Arapça kitabe, celî sülüs hatla işlenmiş ve gerçekten de sanat değeri yüksek. Mermer zemine kabartma tekniğiyle işlenmiş iki parçadan oluşuyor. Mozaik tabanlı hamam kalıntıları da Roma dönemi sanat anlayışını yansıtıyor.

Zengin Tarihsel Geçmiş

Mamure Kalesi'nin tarihi M.S. 3. yüzyılda Romalılar tarafından ticaret yollarını ve gemileri koruma amacıyla inşa edilmesiyle başlıyor. 12. yüzyılda Kilikya Ermeni Krallığı döneminde onarım görmüş, 1225'te Anadolu Selçuklu Hükümdarı I. Alaeddin Keykubad döneminde onarılmış.

1300-1308 yıllarında Karamanoğlu Mahmut Bey kaleyi ele geçirip cami yaptırmış. 1450'de Karamanoğlu Sultan İbrahim tarafından büyük onarım yapılmış ve "Mamuriye" adını almış. Rivayete göre Karamanoğlu Mahmut Bey, Hristiyan işgaline son verip kaleyi "mamur" hale getirdiği için yapı "Mamuriye" adını almış.

1469'da Osmanlı hâkimiyetine geçmiş ve II. Selim döneminde Evliya Çelebi kaleden "kervansaray benzeri" olarak söz etmiş. 16. ve 18. yüzyıllarda onarımlar yapılmış, 1960'larda Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restorasyon uygulanmış.

Arkeolojik Keşifler

1988'de yapılan kazılarda Rigmonai Antik Kenti'ne ait mozaikli hamam kalıntıları ve Geç Roma seramikleri bulunmuş. Bu keşifler, kalenin altında yatan antik geçmişi gözler önüne seriyor.

Kültürel Önemi ve Günümüzdeki Durumu

Mamure Kalesi, Anadolu'da günümüze en sağlam ulaşmış Orta Çağ Türk kalelerindendir. Türk sinemasında ve televizyon dizilerinde (Malkoçoğlu Krallara Karşı, Kuruluş Osmancık gibi) çekim mekânı olarak kullanılmış. Akdeniz savunma mimarisinin tipik örneği olup Alanya Kalesi'yle benzer teknik özellikler taşıyor.

2012 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınması, kalenin uluslararası önemini de gösteriyor.

Ziyaret Önerilerim

Rehber olarak size şu tavsiyelerde bulunuyorum: UNESCO Geçici Listesi'ndeki kale günümüzde ziyarete açık. Kale çevresindeki hamam kalıntıları, cami ve sarnıçları mutlaka görün. Akdeniz manzaralı surlarda fotoğraf çekimi için harika fırsatlar bulacaksınız.

Sabah erken saatlerde veya akşam üstü ziyaret etmenizi öneririm - hem sıcaktan korunursunuz hem de ışık koşulları fotoğraf için daha uygun olur. Rahat yürüyüş ayakkabıları giymeyi unutmayın, çünkü kale içinde epey yürüyeceksiniz.

Mamure Kalesi, tarih meraklıları, fotoğraf tutkunları ve doğa severlerin mutlaka görmesi gereken bir destinasyon. Akdeniz'in masmavi sularıyla buluşan bu tarihi yapı, size unutulmaz anılar yaşatacak.