Kahramanmaraş Kocabaş Konağı: Resimleri ve Fotoğraf Galerisi

Selam, Kahramanmaraş, Dulkadiroğlu İlçesi, Kayabaşı Mahallesi'nde yürürken Kocabaş Konağı'nı gördüm; resmi adı Maraş Kültür Evi. Benim dikkatimi çekti çünkü 19. yüzyıl başında Kuruşçu Ali Paşa tarafından inşa edilmiş, 1930'da onarım görmüş ve 2010'da restore edilerek turizme kazandırılmış. Taş duvarları ve avlu planı dış cephenin karakterini belirliyor; fotoğraftaki cephe bu tarihlerle konuşuyor gibiydi.

Adım attığım sokakta konağın cephesi farklı açılardan okunuyor; ben cephenin moloz taşlarla örülmüş çevre duvarlarına odaklandım. Bodrum üzerine iki katlı olduğunu fark ettim, yani zeminle beraber üç katlı bir düzen mevcut. Kireçli yüzeylerin arasında tahtadan pencere kasaları ve geleneksel motifler vardı; fotoğrafın perspektifi bu mimari katmanları sakinçe açığa çıkardı.

Kapıya yaklaşırken taş örgüsündeki doku beni durdurdu; çevre duvarlar moloz taşlardan örülmüş ve düzensizlik içinde bir ahenk taşıyordu. Avlunun planı düzgün olmayan çokgen biçiminde diye okudum, bu yüzden cephenin simetrisi beklediğim gibi değildi. Ben meraklandım; dış cepheden içe doğru uzanan gölgeler, konağın farklı dönemlerde elden geçtiğini hissettirdi.

Sokağın sonunda duran bina bana Cumhuriyet dönemi sivil mimarisinin örneklerinden birini sunuyor gibiydi; ben böyle tanımlıyorum çünkü yapının formu ve malzeme kullanımı bu izlenimi verdi. Avlunun ortasında sekizgen planlı bir havuz olduğunu biliyorum; dışarıdan bu merkezsel düzenin varlığı avluya açılan pencerelerle ipuçları veriyordu. Fotoğraf köşe perspektifini iyi yakalamıştı.

İçeri adım attığımda orta sofalı plan tipini hemen fark ettim; avlu etrafında odalar sıralanıyor ve iç dolaşım buna göre kurulmuş. Ben avlunun ortasındaki sekizgen havuzun sessizliğini dinledim; su yüzeyiyle gelen ışık odalara nüfuz ediyor. Katlarda bağdadi duvar örgüsünün kullanıldığını gördüm; ahşap kirişlerin gölgesiyle birlikte iç mekânın sıcaklığı kuvvetlendi.

Yükselen merdivenlerde duraksadım; bodrum üzeri iki katlı düzenin iç organizasyonu adım adım açılıyordu. Ben her katta bağdadi duvarların dokusunu izledim; bu teknik hem yalıtım hem estetik sağlıyor. Pencerelerden içeri sızan gün ışığı, avluya inen koridorları daha samimi kıldı. 2010 restorasyonunun izlerini yüzeylerde ve onarım birleşimlerinde seçebiliyordum.

Salon köşesinde oturup etrafı inceledim; taş zemin ve ahşap tavan birleşimi nostaljik bir ritim oluşturuyordu. Ben Kuruşçu Ali Paşa tarafından yaptırıldığını hatırlayarak salonun planına baktım; orta sofa etrafında sosyal hayatın şekillendiği hissediliyordu. Mobilya düzenlemeleri ve sergilenen objeler, Cumhuriyet dönemi sivil mimarisinin yaşadığı dönüşümü yansıtıyordu.

Masaya yaklaştığımda el işlerindeki titizlik gözüme çarptı; yemek düzeni geleneksel davranışları çağrıştırıyordu. Ben avlu çevresinde kurulan sofraların toplumsal hayatı nasıl desteklediğini düşündüm; konakta yiyecek paylaşımı bir ritüel gibiydi. Taş duvarların akustiği konuşmayı yumuşatıyor, pencere kenarındaki köşeler ise sohbetlere doğal bir saklanma alanı sağlıyordu.

Sabah masasına oturduğumda kahvaltı sunumu sıcak ve yerel unsurlarla doluydu; ben yerel peynir, zeytin ve reçellerin tabağını karıştırdım. Avluya açılan pencerelerden gelen hafif esinti, kahvaltının kokularını hafifletti. Bu konağın Maraş Kültür Evi olarak kullanılması, yerel tatların korunmasına olanak tanıyor; sofradaki sıradan parçalar bile tarihle ilişkilendi.

Peynir tabağını incelerken malzemelerin kökenini düşündüm; ben bölgesel üretimin izlerini öğrenmeye çalıştım. Kahvaltı odasının atmosferi, bağdadi duvarların sağladığı yalıtımla daha içten hissediliyordu. Konukların sabah sohbetleri avlunun sessizliğiyle dengeleniyor; her lokma hem tat hem de anlatılan yaşam biçimlerinin izlerini taşıyordu.

Bir fincan çayla pencere kenarında durdum ve avluya baktım; ortadaki sekizgen havuzun suyu hafifçe parlıyordu. Ben 2010'da restorasyon yapıldığını hatırlıyor, bu sayede iç düzenlemelerin korunabildiğini düşünüyordum. Kahvaltı masasında kullanılan tahtalar, geleneksel el işçiliğini gösteriyor; sunumun sadeliği konakta geçirilen vakti daha anlamlı kıldı.

Akşamüstü serinliğinde atıştırmalıklar eşliğinde eski kayıtları karıştırdım; konağın kültürel önemini düşündüm. Ben burayı Cumhuriyet dönemi sivil mimarisinin örneklerinden biri olarak görüyorum ve Maraş Kültür Evi kimliğiyle kültürel mirası yaşatıyor. Avlu, sekizgen havuz ve bağdadi örme duvarlar gibi unsurlar bu işlevi destekliyor; her obje geçmişle günümüz arasında köprü kuruyor gibiydi.