Kahramanmaraş Taşhan: Resimleri ve Fotoğraf Galerisi

Selam! Kahramanmaraş, Dulkadiroğlu İlçesi, Kurtuluş Mahallesi, Mazman Sokak adresindeki Taş Han, Kapalı Çarşı'nın doğu tarafında yer alıyor. Kare planlı avlu çevresinde iki katlı olarak inşa edilmiş olması hemen dikkat çekiyor. Alt katta ahır ve depolar, üst katta yolcu odaları düşünülmüş. Moloz taş kullanımı ile sağlam bir görünüm yakalanmış; ahşap üst kat sonradan eklenmiş olması tarihle somut bağ kurduruyor.

Sokak perspektifiyle yaklaşımda taş duvarların dokusu hissediliyor. Tonozlu girişin karşısında avluya açılan sivri kemerler göze çarpıyor. 1650 yılı civarında Hatipzadelerden Mehmet Efendi, Kalender Çelebi ve Ahmet Çelebi tarafından yaptırıldığı rivayet edilen yapı, Dulkadiroğulları döneminden kalma izler taşıyor. Kervanların konaklama amacıyla kullanıldığı düşüncesiyle planlandığı hemen anlaşılabiliyor.

Geniş açı fotoğrafta hanın iki katlı silueti net biçimde okunuyor. Alt bölümde depolama ve hayvan bakımı için tasarlanmış bölümler olduğu hissediliyor. Üst katta küçük konaklama odaları bulunduğu kayıtlarda geçiyor; günümüzde bu alanların dükkân ve depo olarak kullanımı sürüyor. Selçuklu etkileri taşıyan mimari detaylar, kervansaray örneği olarak önemini vurguluyor.

Dar sokaklardan geçildikten sonra tonozlu uzun bölümün kuzeydoğu kesiminde ambar olarak kullanıldığı fark ediliyor. Moloz taşların düzensiz dokusu, binanın tarihsel yaşını hissettiriyor. Üst katın ahşap bölümlerle tamamlandığı ve sonradan eklendiği bilgisi mimari gözlemi destekliyor. Kapalı Çarşı ile bütünleşik ticari dokunun bir parçası olduğu açıkça anlaşılabiliyor.

Arasta sokaklarının kenarında küçük imalathaneler ve dükkânlar sıralanmış durumda. Hanın alt katında depo işlevi gören bölümlerin önünde günlük ticaret akışı sürüyor. Avluya bakan dükkânların yarattığı canlılık, tarihi ticaret geleneğini hissettiriyor. Seyahat edenlerin mallarını indirmek ve dinlenmek için tercih ettiği bir yolcu hanı niteliği geçmişten günümüze kalan izlerle anlatılıyor.

Taş dokulu cephenin yakın çekiminde moloz taş işçiliği okunaklı biçimde görülüyor. Sivri kemerlerin tonozla buluştuğu noktalar mimari akışı belirliyor. Üst katın ahşap bölümlerinin sonradan eklenmiş olması, farklı dönem müdahalelerini işaret ediyor. Kapalı Çarşı kompleksiyle bütünleşik yapısı, kervansaray örnekleri arasında özel bir yer kaplamasına katkı sağlamış.

Avluya girince kare planlı düzenin bütünlüğü göze çarpıyor. Ortada avlu çevresinde sıralanan iki katlı odalar, geçmişte yolculara konaklama imkânı sunmuş. Alt kattaki ahır ve depo fonksiyonları, ticaretin gereksinimleri doğrultusunda tasarlanmış. Tonozlu girişin avluya açılması ve sivri kemerlerin ritmi mimari planlamanın işaretleri arasında yer alıyor.

İç avlunun sakin atmosferinde zamanın izleri hissediliyor. Üst kat odalarının küçük pencereleri ve ahşap kısımların dokusu nostalji yaratıyor. Günümüzde alt ve üst katların dükkân ve depo olarak kullanılmaya devam etmesi, yapının işlevselliğini koruduğunu gösteriyor. Selçuklu mimarisinden iz taşıyan ayrıntılar ile ticari geçmişin iç içe geçtiği anlaşılabiliyor.

Avluda küçük bir boşluk veya su birikintisi gibi alanlar, eskiden kullanım biçimlerini akla getiriyor. Tonozların gölgesinde serin köşeler oluşmuş; ticaret ve konaklama ihtiyacı bu tür düzenlemeleri doğurmuş olabilir. Kervanların mallarını indirip dinlendiği yolcu hanı işlevi, mekanın planlamasında belirleyici unsur olmuş. Günümüzde çevredeki ticari hayatla bağını sürdürüyor.

Akşamüstü sokaklarında günlük hayatın ritmiyle iç içe bir görüntü oluşuyor; küçük atölyeler, esnaf sohbetleri ve alışverişin sıcaklığı hissediliyor. Tarihi taş yapı çevresinde modern kullanımlar yerini koruyor; Kapalı Çarşı ile kurulan bağ, kentin ticari belleğini canlı tutuyor. Kısa bir yürüyüşle keşif tamamlanır; vedalaşma yerine hatıralarda kalan dokular bırakılır, uğurlayıcı bir sakinlik hissiyle ayrılık yaşanır.